Gedachten over verantwoordelijkheid nemen
Katinka Hesselink
"Verantwoordelijkheid accepteren is de sleutel tot persoonlijke vrijheid"(Jiddu Krishnamurti)
In mijn leven is het wel zo dat verantwoordelijkheid nemen voor bijvoorbeeld mijn website, hele mogelijkheden opent van vrijheid mezelf te uiten. Verantwoordelijkheid nemen in Naarden, op het ITC, betekent nog net geen vrijheid daar alles te mogen doen wat ik zou willen, maar het komt wel in de buurt. Misschien is het wel zo dat verantwoordelijkheid nemen vanzelf betekent "macht" krijgen. De machtigen zijn nu eenmaal de mensen met de meeste keuzevrijheid, maar ook met de meeste veranwoordelijkheid.
Dat is iets anders dan eigengereidheid. Iemand die echt verantwoordelijkheid neemt ergens voor, houdt automatisch rekening met andere mensen, want die horen bij de situatie waar je verantwoordelijkheid voor neemt. Niet dat dat makkelijk is, of zo. Verantwoordelijkheid nemen voor zaken kan ook een last betekenen: als je teveel op je schouders neemt, bijvoorbeeld omdat je niet goed met mensen om kunt gaan, of zo. Ik bedoel: het is maar net waarvoor je verantwoordelijkheid neemt. Maar stel, ik ga in mijn school in de commissie zitten voor de herinrichting van een bepaald stuk van de school: dan neem ik verantwoordelijkheid voor dat stukje van de school. Het resultaat zal mij aangerekend worden. Dat is een last, maar ondertussen heb ik de vrijheid om het samen met de commissieleden in te richten zoals ik wil (binnen bepaalde grenzen uiteraard: de verantwoordelijkheid van de directie, de gemeente, de regering, zelfs Brussel).
Hoe meer ik het uitwerk, hoe meer ik denk dat de stelling inderdaad waar is. Het omgekeerde is eigenlijk: geen verantwoordelijkheid, geen vrijheid om dingen te veranderen. Het geeft ook aan dat democratie slechts heel beperkt de macht kan verdelen over het volk. Tenslotte nemen wij alleen de verantwoordelijkheid om eens in de vier jaar te stemmen, verder doen de meesten van ons niet zoveel. Geen wonder dat we niet het gevoel hebben betrokken te zijn. Dat zijn we ook niet: daarbovenop hebben we alleen de verantwoordelijkheid van goed burgerschap, en zelfs die verantwoordelijkheid nemen we niet zo nauw. Tot slot: op het nieuws gaven ze twee redenen dat steeds meer gezinnen op straat komen te staan. Een: moeilijkere regelgeving, twee: mensen helpen elkaar de loketten niet meer door. Reden twee is toch wel schreinender dan regel een eigenlijk. Hoewel beide schreinend zijn.