De Mens - Zichtbaar en Onzichtbaar
Charles Webster Leadbeater
Recensie
Katinka Hesselink 2009
De Theosofische Uitgeverij heeft een van de oude klassiekers
opnieuw uitgegeven: De mens - zichtbaar en onzichtbaar, van C.W. Leadbeater. Dit boek is klassiek als het eerste boek dat auras
van verschillende typen mensen, gezond en ziek, spiritueel gevorderd
of niet, laat zien.
Leadbeater keek op drie niveau's naar mensen: astraal (emotioneel), mentaal en causaal (oorzakelijk), maar die drie niveau's bedt hij in een zevenvoudige visie op mens en universum in.
In tegenstelling tot veel boeken over helderziendheid die tegenwoordig uitgegeven worden, gaat dit boekje niet alleen over de mens, maar over het hele cosmische evolutionaire proces waar de mens deel van uit maakt. Leadbeater behandelt in schema en woorden zowel de logos, de vele typen mensen en de uiteindelijke toestand van verlossing: nirvana.
Deze versie van 'Man visible and invisible' is gebaseerd op de vertaling die Johan van Maanen in 1903 maakte, maar is door Richard van Dijk gemoderniseerd. Het boeiendste aan dit boek zijn ongetwijfeld de illustraties. Vroegere uitgaven hadden losse 'platen' die met het boek meegeleverd werden. Op karton gedrukt hadden ze alle beperkingen van kleurendruk in het begin van de 20e eeuw. Richard van Dijk, vormgever van beroep, heeft ze hier gereproduceerd op een manier die recht doet aan het origineel en tegelijk past in een modern boek. Uiteraard zijn de platen niet los, maar ingebonden en gedrukt op glanzend papier.
Voor de theosofische lezer die gewend
is aan de boeken van Blavatsky is dit boekje een puzzel. De
terminologie is namelijk anders. Zo verwonder ik me al jaren over de
term 'causaal' (of oorzakelijk) lichaam. Volgens het schema op plaat
2 in dit boekje is dit het hoger mentale. Dat is niet onredelijk:
voor onze ontwikkeling zijn de gedachten op dat niveau inderdaad
'oorzakelijk'. Dat wil zeggen dat ze onze ontwikkeling leiden. Dit
past in de Boeddhistische theorie over skandhas (LINK).
Met andere woorden: onze zuiverste
gedachten, onze diepste wensen, bepalen de richting van onze groei en
daarmee de toekomst (binnen de grenzen van karma LINK). Gedeeltelijk
zijn zulke gedachten natuurlijk een erfenis uit het verleden.
Een andere term die ik moet toelichten
voor mijn theosofische lezers: astraal. Bij Leadbeater staat dit voor
het emotionele in de mens. Kama dus, in Blavatskyaanse termen.
Naast het verhaal van C.W. Leadbeater
heeft ook een stuk van Annie Besant een plek gekregen in deze
uitgave. Voor de skeptische lezer is het misschien een goed idee dit
eerst te lezen, aangezien zij in gaat op de wetenschappelijke
onderbouwing van het vermogen aura's te zien. Ook bespreekt ze de
gebruikte terminologie grondiger. Aan de andere kant is haar bijdrage
meer verjaard, juist doordat ze de wetenschap van begin 20ste eeuw
erbij haalt.