De Derde Mindfulness Oefening
Seksuele verantwoordelijkheid

door Thich Nhat Hanh, zie ook de boeken van Thich Nhat Hanh.

'In het besef van het lijden veroorzaakt door seksueel wangedrag, neem ik me voor om verantwoordelijkheid aan te kweken en om de veiligheid en integriteit van individuen, paren, gezinnen en van de samenleving te leren beschermen. Ik ben vastbesloten om geen seksuele betrekkingen aan te gaan zonder dat er sprake is van liefde en een langdurige verbintenis. Om het geluk van mijzelf en van anderen te behoeden ben ik vastbesloten om mijn verplichtingen en die van anderen te eerbiedigen. Ik zal alles doen wat in mijn vermogen ligt om kinderen tegen seksueel misbruik te beschermen en om te voorkomen dat paren en gezinnen door seksueel wangedrag worden kapotgemaakt.' (De derde van de vijf aandachtsoefeningen van Thich Nhat Hanh )

Er zijn zoveel individuen, kinderen, paren en gezinnen vernield door seksueel wangedrag. De Derde Aandachtsoefening naleven houdt in dat we onszelf en onze samenleving heel maken. Dat is aandachtig leven.

De Vijfde Aandachtsoefening -- geen alcohol, giftige stoffen, of drugs gebruiken -- en de Derde Aandachtsoefening zijn onderling verbonden. Ze gaan beide over destructief en destabiliserend gedrag. Deze aandachtsoefeningen zijn het juiste medicijn om ons beter te maken. Om de waarheid te zien hoeven we onszelf en degenen rondom ons alleen maar gade te slaan. Onze stabiliteit en die van onze gezinnen en samenleving kan niet tot stand gebracht worden zonder deze twee aandachtsoefeningen te doen. Als je naar individuen en gezinnen kijkt die instabiel en ongelukkig zijn, zul je zien dat veel van hen deze oefeningen niet doen. Je kunt zelf de diagnose stellen en dan weet je dat het geneesmiddel daar is. Het doen van deze oefeningen is de beste manier om de stabiliteit in het gezin en in de samenleving te herstellen. Voor veel mensen is deze aandachtsoefening gemakkelijk in de praktijk te brengen, maar voor anderen is het heel moeilijk. Het is belangrijk dat deze mensen bij elkaar komen en hun ervaringen uitwisselen.

In de Boeddhistische traditie spreken we van de eenheid van lichaam en geest. Alles wat er met het lichaam gebeurt, gebeurt ook met de geest. De gezondheid van het lichaam is de gezondheid van de geest; de schending van het lichaam is de schending van de geest. Als we boos zijn denken we misschien dat we dat zijn in onze gevoelens, niet in ons lichaam, maar dat is niet waar. Als we van iemand houden willen we lichamelijk dicht bij hem of haar zijn, maar als we boos op iemand zijn willen we die persoon niet aanraken of door hem aangeraakt worden. We kunnen niet zeggen dat lichaam en geest gescheiden zijn.

Seksueel verkeer is een daad van vereniging van lichaam en geest. Dit is een heel belangrijke ontmoeting, die je niet op een oppervlakkige manier moet beleven. Je weet dat er in je ziel bepaalde gebieden zijn -- herinneringen, pijn, geheimen -- die privé zijn, die je alleen zou delen met degene die je het meest vertrouwt en liefhebt. Je opent en toont je hart niet aan iedereen. In de Keizerlijke Stad is een gebied, de Verboden Stad genaamd, waar je niet kunt komen; alleen de koning en zijn gezin mogen daar rondlopen. In je ziel is net zo'n plaats waar je niemand toelaat behalve degene die je het meest vertrouwt en liefhebt.

Hetzelfde geldt voor ons lichaam. Ons lichaam heeft gebieden waarvan we niet willen dat iemand ze aanraakt of er dichtbij komt tenzij hij of zij degene is die we het meest respecteren, vertrouwen en liefhebben. Als we oppervlakkig of nonchalant worden benaderd, met een minder dan tedere houding, voelen we ons naar lichaam en ziel beledigd. Iemand die ons met respect, tederheid en uiterste zorg tegemoet treedt biedt ons diepe communicatie, diepe vereniging. Alleen in dat geval voelen we ons niet gekwetst, misbruikt, of mishandeld, al is het maar een beetje. Dit kan alleen bereikt worden als er sprake is van ware liefde en verbondenheid. Oppervlakkige seks kun je geen liefde noemen. Liefde is diep, mooi, en heel.

Echte liefde houdt respect in. In mijn traditie wordt van echtgenoten verwacht dat ze elkaar respecteren als gasten, en als je dit soort respect in de praktijk brengt zullen je liefde en geluk lange tijd voortduren. In seksuele relaties is respect een van de belangrijkste elementen. Seksuele vereniging zou als een ritueel moeten zijn, uitgevoerd met aandacht en groot respect, zorg, en liefde. Als je ertoe aangezet wordt door de een of andere begeerte is dat geen liefde. Begeerte is geen liefde. Liefde is iets veel verantwoordelijkers. Er hoort zorg bij.

We moeten de juiste betekenis van het woord 'liefde' terughalen. We gebruiken het op een nonchalante manier. Als we zeggen: 'ik houd van hamburgers,' hebben we het niet over liefde. We praten over onze eetlust, onze trek in hamburgers. We moeten ons taalgebruik niet dramatiseren en woorden niet zo misbruiken. Op die manier maken we woorden als 'liefde' ziek. We moeten ons inspannen om onze taal te genezen door woorden met zorg te gebruiken. Het woord 'liefde' is een mooi woord. We moeten het zijn juiste betekenis teruggeven.

' Ik ben vastbesloten geen seksuele relaties aan te gaan zonder dat er sprake is van liefde en een langdurige verbintenis .' Als we de diepste betekenis van het woord 'liefde' begrijpen, waarom moeten we dan ook nog 'langdurige verbintenis' zeggen? Als de liefde echt is hebben we geen verplichtingen op korte of lange termijn nodig, of zelfs geen trouwplechtigheid. Echte liefde houdt ook verantwoordelijkheid in; de ander accepteren zoals hij is, met al zijn sterke en zwakke punten. Als we alleen het beste in iemand aardig vinden, is dat geen liefde. We moeten zijn zwakheden aanvaarden en ons geduld, begrip en onze energie aanwenden om hem te helpen transformeren. Liefde is maitri, het vermogen om vreugde en geluk te brengen, en karuna, het vermogen om pijn en lijden te transformeren. Deze soort liefde kan alleen maar goed voor mensen zijn. Je kunt haar niet negatief of destructief noemen. Ze is veilig. Ze staat voor alles borg.

Moeten we de zinsnede 'langdurige verbintenis' doorhalen of ze vervangen door 'kortstondige verbintenis'? 'Kortstondige verbintenis' betekent dat we een paar dagen samen kunnen zijn en de relatie daarna zal ophouden. Dat kun je geen liefde noemen. Als we met iemand anders zo'n relatie hebben kunnen we niet zeggen dat de relatie voortkomt uit liefde en zorg. De uitdrukking 'langdurige verbintenis' helpt mensen het woord liefde begrijpen. In de context van echte liefde kan een verbintenis er alleen één op lange termijn zijn. 'Ik wil van je houden. Ik wil je helpen. Ik wil voor je zorgen. Ik wil dat je gelukkig bent. Ik wil aan ons geluk werken. Maar alleen een paar dagen.' Is dat zinnig?

Je bent bang om je te binden -- aan de aandachtsoefeningen, aan je partner, aan wat dan ook. Je wilt vrijheid. Maar denk eraan, je moet een langdurige verplichting aangaan om veel van je zoon te houden en hem door de reis van het leven te helpen zo lang je leeft. Je kunt niet zomaar zeggen: 'Ik houd niet meer van je.' Als je een goede vriendin hebt ga je ook een langdurige verbintenis aan. Je hebt haar nodig. Hoeveel te meer met iemand die jouw leven, jouw ziel, en jouw lichaam wil delen. De zinsnede 'langdurige verbintenis' kan de diepte van de liefde niet uitdrukken, maar we moeten íets zeggen opdat de mensen het begrijpen.

Een langdurige verbintenis tussen twee mensen is maar een begin. We hebben ook de steun nodig van vrienden en andere mensen. Daarom hebben we in onze samenleving een trouwplechtigheid. De twee families komen samen met andere vrienden om ervan getuige te zijn dat jullie bij elkaar gekomen zijn om als paar te gaan leven. De priester en het trouwboekje zijn maar symbolen. Het belangrijkste is dat veel vrienden en beide families getuige zijn van jullie verbintenis. Nu zullen zij je steunen. Een verbintenis op lange termijn is sterker en houdt langer stand als ze tot stand komt in de context van een Sangha.

Jullie sterke gevoelens voor elkaar zijn erg belangrijk, maar ze zijn niet voldoende om jullie geluk te dragen. Zonder andere elementen zou hetgeen jullie liefde noemen wel eens gauw kunnen verzuren. De steun van vrienden en familie samen weeft een soort web. De kracht van jullie gevoelens is maar een van de draden in dat web. Door veel elementen gesteund zal een paar stevig zijn, als een boom. Als een boom sterk wil zijn heeft hij een stel wortels nodig die hij diep de grond in stuurt. Als een boom maar een wortel heeft kan de wind hem omver blazen. Het leven van een paar moet ook gesteund worden door veel elementen -- families, vrienden, idealen, oefening, en Sangha.

In Plum Village, de oefengemeenschap in Frankrijk waar ik woon nodigen we elke keer dat er een trouwplechtigheid is de hele gemeenschap uit om het te vieren en om het paar steun te geven. Na de plechtigheid reciteert het paar bij elke volle maan samen de Vijf Aandachtsoefeningen en ze denken er daarbij aan dat overal vrienden eraan meehelpen dat hun relatie stevig, langdurig en gelukkig wordt. Of je relatie al dan niet door de wet wordt bekrachtigd, ze zal sterker en langduriger zijn als ze is ingesteld in tegenwoordigheid van een Sangha -- vrienden die van jullie houden en die je willen steunen in de geest van begrip, liefde en vriendelijkheid.

Liefde kan een soort ziekte zijn. In het westen en in Azië hebben we de uitdrukking 'smachten van liefde'. Wat ons doet smachten en ziek maakt is dat we eraan vastzitten. Hoewel het aangenaam is om in je innerlijk op te bouwen, lijkt dit soort liefde waar we aan vast zitten op een drug. Ze maakt dat we ons fantastisch voelen, maar als we eenmaal verslaafd zijn kennen we geen vrede meer. We kunnen niet studeren, ons dagelijks werk doen, of slapen. We denken alleen aan het voorwerp van onze liefde. We zijn ziek van liefde. Dit soort liefde hangt samen met onze wil om te bezitten en te monopoliseren. We willen dat het voorwerp van onze liefde helemaal van en voor ons is. Het is totalitair. We willen niet dat wie dan ook ons belet een gevangenis te bouwen waar we onze geliefde opsluiten en voor hem of haar alleen lijden scheppen. We beroven degene die we liefhebben van zijn of haar vrijheid -- van het recht om zichzelf te zijn en om van het leven te genieten. Dit soort liefde kun je geen maitri of karuna noemen. Het is alleen maar de bereidheid om de ander te gebruiken om onze behoeften te bevredigen.

Als je seksuele energie hebt die maakt dat je je ongelukkig voelt, alsof je je innerlijke vrede kwijt raakt, moet je weten wat je moet doen opdat je geen dingen doet die anderen of jezelf leed berokkenen. We moeten hierover leren. In Azië zeggen we dat er drie bronnen van energie zijn -- seksuele energie, adem en geest. Tinh, seksuele energie, is de eerste. Als je meer seksuele energie hebt dan je nodig hebt is er gebrek aan evenwicht in je lichaam en in je wezen. Je moet weten hoe je het evenwicht kunt herstellen, of je zou onverantwoordelijk kunnen handelen. Volgens het Taoïsme en het Boeddhisme zijn er oefeningen om dat evenwicht te helpen herstellen, zoals meditatie of vechtkunst. Je kunt de manieren leren om je seksuele energie te bundelen tot diepe verwezenlijking op het gebied van de kunst en dat van de meditatie.

De tweede bron van energie is khi, adem-energie. Het leven kun je beschouwen als een verbrandingsproces. Elke cel in ons lichaam heeft voedsel en zuurstof nodig om te verbranden. In zijn Vuurpreek zei de Boeddha: 'De ogen branden, de neus brandt, het lichaam brandt.' In ons dagelijks leven moeten we onze energie cultiveren door een juiste manier van ademen. De lucht en de zuurstof erin zijn goed voor ons, dus moeten we ervoor zorgen dat we beschikken over niet vervuilde lucht. Sommige mensen cultiveren hun khi door niet te roken en niet te veel te praten. Als je spreekt, neem dan de tijd om te ademen. Elke keer als we in Plum Village de bel van de aandacht horen houdt iedereen op met wat hij of zij aan het doen is en ademt drie keer bewust. We oefenen op die manier om onze khi energie te cultiveren en te bewaren.

De derde bron van energie is than, energie van de geest. Als je 's nachts niet slaapt verlies je iets van die soort energie. Je zenuwstelsel raakt uitgeput en je kunt niet goed studeren of mediteren, of goede beslissingen nemen. Je hebt geen heldere geest vanwege slaapgebrek of omdat je je teveel zorgen maakt. Zorgen en spanning putten deze energiebron uit.

Maak je dus geen zorgen. Blijf niet te laat op. Houd je zenuwen gezond. Voorkom spanning. Deze gewoonten bevorderen de derde bron van energie. Je hebt deze energiebron nodig om goed te mediteren. Een spirituele doorbraak vereist de kracht van je geestelijke energie; deze komt tot stand door concentratie en doordat je weet hoe je deze energiebron moet behoeden. Als je een sterke geestelijke energie hebt, hoef je die maar op een voorwerp te richten en je hebt een doorbraak. Als je geen than hebt zal het licht van je concentratie niet helder schijnen.

Volgens de Aziatische geneeskunst is er een verbinding tussen de kracht van than en de kracht van tinh. Als we onze seksuele energie verbruiken hebben we tijd nodig om die weer aan te vullen. Als je een sterke geest en sterke concentratie wilt wordt je in de Chinese geneeskunst aangeraden om van geslachtsverkeer af te zien en niet te veel te eten. Je krijgt kruiden, wortels en geneesmiddelen om je bron van than te verrijken, en gedurende de tijd dat je deze middelen neemt wordt je gevraagd om geen geslachtsverkeer te hebben. Als je spirituele energiebron zwak is en je gaat door met seksueel verkeer, zegt men dat je je geestelijke energie niet kunt herwinnen. Degenen die aan meditatie doen moeten proberen hun seksuele energie te sparen, omdat ze die tijdens de meditatie nodig hebben. Als je een kunstenaar bent wil je je misschien oefenen om je seksuele energie met je geestelijke energie in je kunst samen te bundelen.

Tijdens zijn strijd tegen de Britten ondernam Gandhi vele hongerstakingen en zijn vrienden die samen met hem vastten beval hij aan geen seksuele gemeenschap te hebben. Als je dagenlang vast, en daarbij seksueel verkeer hebt kun je sterven; je moet je energie sparen. Thich Tri Quang, mijn vriend die in 1966 honderd dagen vastte in het ziekenhuis in Saigon, wist heel goed dat het heel fundamenteel was om geen geslachtsverkeer te hebben. Als monnik had hij daar natuurlijk geen enkel probleem mee. Hij wist ook dat spreken een aanslag op je energie was, dus zag hij van spreken af. Als hij iets nodig had, zei hij het met een of twee woorden of schreef het op. Schrijven, spreken, of teveel bewegen onttrekt energie aan deze drie bronnen. Dus is het het beste om op je rug te gaan liggen en diepe ademhaling te doen. Dit verschaft je de vitaliteit die je nodig hebt om een hongerstaking van honderd dagen te overleven. Als je niet eet kun je deze energie niet bijvullen. Als je niet studeert, geen onderzoek doet en je geen zorgen maakt, kun je die hulpbronnen sparen. Die drie energiebronnen staan met elkaar in verband. Door voor de ene te zorgen, help je de andere. Daarom is anapanasati, de bewuste ademhaling, zo belangrijk voor ons geestelijk leven. Het helpt voor al onze energiebronnen.

Monniken en nonnen gaan geen seksuele relaties aan omdat ze hun energie eraan willen wijden, een doorbraak in de meditatie te bereiken. Ze leren hun seksuele energie te bundelen om hun spirituele energie sterker te maken voor de doorbraak. Ze doen ook aan diepe ademhaling om de spirituele energie te versterken. Omdat ze alleen leven, zonder gezin, kunnen ze het grootste deel van hun tijd wijden aan meditatie en onderwijs; daarmee helpen ze de mensen die hun van voedsel en onderdak en dergelijke voorzien.

Ze hebben contact met de dorpsbevolking om de Dharma te delen. Omdat ze geen huis of gezin hebben om voor te zorgen hebben ze de tijd en de ruimte om te doen wat ze het liefste doen -- lopen, zitten, ademen, en collega monniken, nonnen en leken helpen -- en om te bereiken wat ze willen. Monniken en nonnen trouwen niet om hun tijd en energie te sparen voor de oefening.

' Verantwoordelijkheid ' is het sleutelwoord in de Derde Aandachtsoefening. Als er in een oefengemeenschap geen seksueel wangedrag is, en de gemeenschap doet de aandachtsoefening goed, zullen er stabiliteit en vrede heersen. Iedereen zou deze aandachtsoefening moeten doen. Je respecteert, steunt en beschermt elkaar als Dharma broeders en zusters. Als je deze aandachtsoefening niet naleeft kun je je verantwoordelijkheidsgevoel verliezen en moeilijkheden maken in jouw gemeenschap en in de maatschappij in het algemeen. Dat hebben we allemaal gezien. Als een leraar of lerares zich er niet van kan weerhouden om met een van zijn of haar leerlingen te slapen zal hij of zij alles vernietigen, mogelijk voor vele generaties. We hebben aandacht nodig om dat verantwoordelijkheidsgevoel te verwerven. We zien af van seksueel wangedrag omdat we verantwoordelijk zijn voor het welzijn van zoveel mensen. Als we ons onverantwoordelijk gedragen kunnen we alles vernietigen. Door deze aandachtsoefening te doen houden we de Sangha mooi.

In seksuele relaties kunnen mensen gewond raken. Naleven van deze aandachtsoefening maakt dat we voorkomen dat wijzelf en anderen gewond raken. Vaak denken we dat de vrouw gewond wordt, maar ook mannen kunnen diepe wonden oplopen. We moeten erg voorzichtig zijn, vooral met kortdurende verbintenissen. Naleven van de Derde Aandachtsoefening is een heel krachtige manier om stabiliteit en vrede te herstellen bij onszelf, ons gezin en onze maatschappij. We zouden de tijd moeten nemen om te praten over problemen die met de naleving van deze aandachtsoefening te maken hebben, zoals eenzaamheid, reclame, en zelfs de seksindustrie.

Het gevoel van eenzaamheid is algemeen in onze samenleving. Er is geen communicatie tussen ons en andere mensen, zelfs niet in het gezin, en ons gevoel van eenzaamheid drijft ons tot geslachtsverkeer. We zijn zo naief dat we denken dat dit ons minder eenzaam zal maken, maar dat is niet zo. Als er niet genoeg communicatie met iemand anders is op het niveau van het hart en de geest zal een seksuele relatie de kloof alleen maar breder maken en ons allebei kapot maken. Onze relatie zal stormachtig zijn en we zullen elkaar doen lijden. De overtuiging dat geslachtsverkeer helpt als we ons eenzaam voelen is een soort bijgeloof. We moeten ons er niet door voor de gek laten houden. In werkelijkheid voelen we ons achteraf eenzamer. De vereniging van twee lichamen kan alleen dan positief zijn als er begrip en gemeenschap is op het niveau van het hart en de geest. Als er, zelfs tussen man en vrouw, geen eenheid is op het niveau van hart en geest, zal het samenkomen van de twee lichamen jullie alleen maar verder van elkaar brengen. In dat geval raad ik je aan om van geslachtsverkeer af te zien en eerst te streven naar een doorbraak in de communicatie.

Er zijn twee Vietnamese woorden, tinh en nghia, die moeilijk te vertalen zijn. Ze betekenen beide zoiets als liefde. In tinh vind je elementen van hartstocht. Het kan heel diepgaand zijn en je hele wezen doordringen. Nghia is een soort voortzetting van tinh. In een toestand van Nghia voel je je veel rustiger, begripvoller, meer bereid om offers te brengen om de ander gelukkig te maken, en trouwer. Je bent niet zo hartstochtelijk als met tinh, maar je liefde is dieper en steviger. Nghia zal jou en de ander lange tijd bij elkaar houden. Het komt voort uit het samenleven en het delen van moeilijkheden en vreugde in de tijd.

Je begint met hartstocht, maar bij het leven met elkaar ontmoet je moeilijkheden, en terwijl je ermee leert omgaan wordt je liefde dieper. Hoewel de hartstocht afneemt, neemt de nghia steeds maar toe. Nghia is een diepere liefde, met meer wijsheid, meer inter-zijn, meer eenheid. Je begrijpt de ander beter. Jij en die ander worden één werkelijkheid. Nghia is als een rijpe vrucht. Hij smaakt niet zuur meer, maar is alleen nog zoet.

In nghia voel je dankbaarheid voor de ander. 'Dank je omdat je mij gekozen hebt. Dank je omdat je mijn man of mijn vrouw bent. Er zijn zoveel mensen in de maatschappij, waarom heb je mij gekozen? Ik ben je erg dankbaar.' Dat is het begin van nghia, het gevoel van dankbaarheid omdat je mij gekozen hebt als je metgezel om het beste in jezelf te delen, evenals je lijden en je geluk.

Als we samen leven steunen we elkaar. We beginnen elkaars gevoelens en moeilijkheden te begrijpen. Als de ander heeft laten zien dat hij of zij onze problemen, moeilijkheden en diepe strevingen begrijpt, voelen we ons dankbaar voor dat begrip. Als je je door iemand begrepen voelt ben je niet langer ongelukkig. Geluk is vóór alles dat je je begrepen voelt. 'Ik ben je dankbaar omdat je bewezen hebt dat je me begrijpt. Terwijl ik het moeilijk had en tot diep in de nacht wakker lag, heb je voor me gezorgd. Je hebt me laten zien dat mijn welzijn jouw welzijn is. Je hebt het onmogelijke gedaan om mijn welzijn teweeg te brengen. Je hebt voor me gezorgd zoals niemand anders in deze wereld had gekund. Daar ben ik je dankbaar voor.'

Als het paar lange tijd met elkaar samenleeft, 'totdat we grijze haren krijgen en onze tanden uitvallen,' komt dat van nghia, en niet van tinh. Tinh is hartstochtelijke liefde. Nghia is het soort liefde die heel wat begrip en dankbaarheid in zich heeft.

Alle liefde begint misschien hartstochtelijk, vooral bij jongeren. Maar onder het samenleven moeten ze de liefde leren en beoefenen, zodat de zelfzucht -- de neiging om te bezitten -- zal afnemen, en de elementen begrip en dankbaarheid langzamerhand een plaats krijgen, totdat hun liefde voedend, beschermend en geruststellend wordt. Met nghia ben je er heel zeker van dat de ander voor je zal zorgen en van je zal houden tot je tanden uitvallen en je haar wit wordt. Niets kan je verzekeren dat die persoon lange tijd bij je zal blijven behalve nghia. Nghia wordt door jullie beiden opgebouwd in je dagelijks leven.

Mediteren is de aard van onze liefde onderzoeken om de elementen te zien die ze in zich heeft. We kunnen onze liefde niet zomaar tinh of nghia noemen, bezittende liefde of altruïstische liefde, omdat er elementen van allebei in kunnen voorkomen. Het kan voor negentig procent bezittende liefde zijn, drie procent altruïstische liefde, twee procent dankbaarheid, enzovoort. Onderzoek de aard van je liefde diepgaand en kom erachter. Het geluk van de ander en van jezelf hangen af van de aard van je liefde. Natuurlijk heb je liefde in je, maar het gaat om de aard van die liefde. Als je beseft dat er veel maitri en karuna in je liefde is, is dat erg geruststellend. Nghia zal dan sterk zijn.

Als kinderen aandachtig observeren zullen ze zien dat het nghia is die hun ouders bij elkaar houdt en niet de hartstochtelijke liefde. Als hun ouders goed voor elkaar zorgen, met rust en tederheid voor elkaar zorgen, dan is nghia de grondslag van die zorg. Dat is het soort liefde die we voor ons gezin en onze samenleving werkelijk nodig hebben.

Bij het leven naar de Derde Aandachtsoefening moeten we altijd de aard van onze liefde onderzoeken om onze gevoelens te zien en te voorkomen dat ze ons voor de gek houden. Soms menen we dat we de ander liefhebben, maar misschien is die liefde alleen een poging om onze eigen egoïstische behoeften te bevredigen. Misschien hebben we niet diep genoeg gezocht om de behoeften van de ander te zien, waaronder de behoefte om veilig, beschermd te zijn. Als we zo'n soort doorbraak meemaken zullen we beseffen dat de ander onze bescherming nodig heeft, en dat we daarom hem of haar niet alleen als een voorwerp van onze begeerte kunnen beschouwen. De ander moet niet gezien worden als een soort commercieel goed.

Seks wordt in onze maatschappij gebruikt als middel om producten te verkopen. We hebben ook de seksindustrie. Als we de ander niet als een mens zien, met het vermogen om een Boeddha te worden, lopen we de kans dat we deze regel overtreden. Daarom heeft de gewoonte om de aard van onze liefde diep te onderzoeken heel veel te maken met het naleven van de Derde Aandachtsoefening. 'Ik zal alles doen wat in mijn vermogen ligt om kinderen tegen seksuele mishandeling te beschermen en om te voorkomen dat paren en gezinnen door seksueel wangedrag kapotgemaakt worden.' Volwassenen die als kind mishandeld zijn lijden daar voortdurend erg onder. Alles wat ze denken, doen en zeggen draagt het merkteken van die verwonding. Ze willen zichzelf transformeren en hun wond helen, en de beste manier om dat te doen is om de Derde Aandachtsoefening  in acht te nemen. Door hun eigen ervaring kunnen ze zeggen: Als slachtoffer van seksuele mishandeling neem ik me voor om alle kinderen en volwassenen tegen seksuele mishandeling te beschermen.' Ons lijden wordt een soort positieve energie die ons helpt om een bodhisattva te worden. We nemen ons voor om alle kinderen en andere mensen te beschermen. En we nemen ons ook voor om degenen te helpen die kinderen seksueel misbruiken, omdat ze ziek zijn en onze hulp nodig hebben. Degenen die ons hebben doen lijden worden het voorwerp van onze liefde en bescherming. We zien dat zolang de zieken niet beschermd en geholpen worden, er kinderen seksueel misbruikt zullen blijven worden. We nemen het op ons om die mensen te helpen opdat ze niet langer kinderen molesteren. Tegelijkertijd nemen we het op ons om kinderen te helpen. We kiezen niet alleen de kant van kinderen die mishandeld worden, maar ook de andere kant. Die daders zijn ziek: ze zijn zo geworden door een onstabiele samenleving. Misschien gaat het om een oom, een tante, een grootouder, en ouder. Ze hebben observatie nodig, hulp, en zo mogelijk genezing. Als we vastbesloten zijn om deze regel in acht te nemen, helpt de energie die daaruit wordt geboren ons om te veranderen in een bodhisattva, en die verandering geneest ons misschien al voordat we aan de uitvoering beginnen. De beste manier om te genezen voor iemand die als kind is mishandeld, is om deze aandachtsoefening aan te nemen en kinderen en volwassenen te beschermen die misschien ziek zijn, die misschien het soort verwoestende daden herhalen die een kind voor de rest van zijn of haar leven verwonden.

THICH NHAT HANH is een Zen-Boeddhistische monnik, vredesactivist, geleerde en dichter. Hij is de stichter van de Van Hanh Boeddhistische Universiteit in Saigon, heeft gedoceerd aan de Columbia Universiteit en aan de Sorbonne, en woont nu in Zuid-Frankrijk. Daar tuiniert hij, werkt aan hulp voor behoeftigen, en reist over de wereld om de 'kunst van het aandachtig leven' te onderwijzen. Martin Luther King Jr. droeg hem voor voor de Nobelprijs voor de Vrede in 1967, met de woorden: ' Ik ken persoonlijk niemand die de Nobelprijs voor de Vrede meer verdient dan deze zachtmoedige monnik uit Vietnam.'
Dit artikel is een vertaling van een gedeelte uit For a Future to be Possible: Commentaries on the Five wonderful Precepts, door Thich Nhat Hanh. Copyright 1993.

Vertaling: Bart en Olga Meijer, voor Katinka Hesselink Net is 'aandachtsoefening' een aantal keer vervangen door 'mindfulness oefening'